Bostonka u dziecka jest wywołana zakażeniem wirusem Coxsackie. Objawy choroby to wysypka, gorączka i ból gardła.
Czym jest bostonka?
Bostonka jest potocznym określeniem na chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej, którą wywołuje zakażenie wirusem Coxsackie. Jest to schorzenie charakterystyczne dla wieku dziecięcego, jednak zdarzają się przypadki zachorowań także wśród osób dorosłych, zwłaszcza u tych z obniżoną odpornością i chorobami przewlekłymi. Do infekcji dochodzi najczęściej w miesiącach letnich i jesiennych.
Bostonka u dziecka jest wysoce zaraźliwa. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, poprzez bezpośredni kontakt z wydzielinami osoby chorej (w tym z kałem) lub ze zmianami skórnymi. Wirus może być przenoszony na przedmioty codziennego użytku. Dlatego najczęściej zachorowanie ma miejsce w skupiskach dzieci – przedszkolach, szkołach, w internacie czy na kolonii. Okres wylęgania się choroby wynosi od 3 do 5 dni. Dziecko stanowi źródło zakażenia do czasu zniknięcia wysypki.
Jakie są objawy bostonki u dziecka?
Pierwsze objawy bostonki u dziecka pojawiają się po około 3–5 dniach od momentu zakażenia. Są to dolegliwości ogólne, które nie wskazują jednoznacznie na tę jednostkę chorobową. Należą do nich: złe samopoczucie, osłabienie, gorączka (38–39℃), ból gardła, a także brak apetytu, nudności i wymioty. W trzeciej dobie choroby na dłoniach, stopach i błonie śluzowej jamy ustnej (policzki, dziąsła i podniebienie) można zauważyć grudkową osutkę i pęcherzyki. Jest to charakterystyczny objaw bostonki. Wysypka zwykle nie powoduje dyskomfortu, ponieważ nie towarzyszą jej świąd, pieczenie ani ból. Natomiast zmiany w ustach mogą pękać i przekształcać się w bolesne nadżerki, które utrudniają spożywanie pokarmów i picie.
Przebieg choroby dłoni, stóp i jamy ustnej dzieli się na 4 etapy:
- okres latentny – czas wylęgania się choroby, który trwa 3–5 dni,
- okres prodromalny – czas pojawienia się objawów początkowych, trwa 2–3 dni,
- faza właściwa – okres charakterystycznej wysypki, który trwa 5–7 dni,
- okres zdrowienia – czas pełnego powrotu do zdrowia wynosi 2–4 tygodnie.
Początkowo bostonka może być błędnie rozpoznana przez rodziców jako ospa, ponieważ na pierwszy rzut oka pęcherzykowa osutka przypomina zmiany skórne obecne także przy ospie wietrznej. Jednak w przypadku choroby wywołanej wirusem Coxsackie charakterystyczne jest ich umiejscowienie – wysypka ogranicza się do jamy ustnej, dłoni i stóp. W przypadku ospy występuje na tułowiu, głowie i kończynach.
Jak wygląda leczenie bostonki u dziecka?
Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej ma zwykle łagodny przebieg, ustępuje samoistnie i nie powoduje powikłań. Czas zdrowienia wynosi około 2 tygodnie. Leczenie bostonki u dziecka polega na łagodzeniu objawów. W terapii nie stosuje się antybiotyków, ponieważ choroba jest wywołana przez wirusy, a nie bakterie. Z tego powodu ta grupa leków nie działa, natomiast może spowodować osłabienie organizmu i wywołać antybiotykooporność.
Leczenie choroby dłoni, stóp i jamy ustnej polega na stosowaniu leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych (paracetamolu lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych). Zmiany na skórze można delikatnie przemywać preparatami o działaniu antyseptycznym. Należy pilnować, aby dziecko nie rozdrapywało pęcherzyków, ponieważ może to skutkować infekcją bakteryjną skóry. Osoba chora powinna leżeć w łóżku i odpoczywać. Ważna jest odpowiednia podaż płynów, aby nie dopuścić do groźnego dla zdrowia odwodnienia.
Zapobieganie zakażeniu wirusem Coxsackie
W profilaktyce choroby dłoni, stóp i jamy ustnej bardzo ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny. Bostonka jest bardzo zakaźna, dlatego nie należy używać tych samych ręczników, sztućców i kubków, co osoba chora. Powierzchnie, które mogły zostać zainfekowane, trzeba dezynfekować. Istotne jest dokładne mycie rąk po skorzystaniu z toalety. Chore dziecko powinno zostać odizolowane od zdrowych dzieci, dlatego nie należy posyłać go do przedszkola lub szkoły.
